Η "Ελβετία της Ελλάδας"

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η "Ελβετία της Ελλάδας"

Η στήλη έχει αποκτήσει φανατικούς αναγνώστες και αυτό μας
 χαροποιεί ιδιαίτερα.
   
Η κ. Αννα Τσώρη διάβασε την πρότασή μας να ταξιδέψετε στην
 ορεινή Ναυπακτία και μας συγχαίρει για την όμορφη παρουσίαση
 γράφοντάς μας: «Ομορφη η ορεινή Ναυπακτία, αλλά στην “Ελβετία
 της Ελλάδας” έχετε πάει; Το χωριό μου Πενταγιοί, που είναι πασίγνωστο
 από το όμορφο δημοτικό τραγούδι για τη Μαρία την Πενταγιώτισσα, το γνωρίζετε;».

Μάζεψα λοιπόν τα σύνεργά μου και σήμερα θα σας ταξιδέψω στην
 «Ελβετία της Ελλάδας». Σε δεκατρία πανέμορφα χωριά που στολίζουν 
την πνιγμένη στο πράσινο ορεινή Δωρίδα, στη σκιά των Βαρδουσίων, 
μόλις λίγες ώρες μακριά από την Αθήνα.

Οι φυσικές ομορφιές της περιοχής περιλαμβάνουν τις όχθες γύρω από
 την τεχνητή Λίμνη του Μόρνου, τα μεγάλα λιβάδια της Αρτοτίνας και
 τα αλπικά τοπία των βουνοκορφών των Βαρδουσίων, στα οποία 
συναντά κανείς αγριολούλουδα teucrium chawaedrus, το τσάι το
 ελληνικό και το γαριφαλάκι.

1. Το Αλποχώρι, εκτός από τη σημαντική ιστορία του, έχει και φυσικές
 ομορφιές. Αφθονη βλάστηση, μαγευτικά τοπία, κρύα νερά και θαυμάσια
 αμφιθεατρική θέα που βλέπει μέχρι τον Πατραϊκό Κόλπο.

2. Το Κροκύλειο, η σημερινή έδρα του δήμου Βαρδουσίων, είναι ένα
 πανέμορφο ορεινό χωριό που ξεχωρίζει για τα άφθονα νερά και
 την πλούσια βλάστησή του. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να 
περπατήσει ανάμεσα στα παραδοσιακά κτίσματα και στα 
μνημεία Τέχνης καθώς και να γνωρίσει τη λαογραφική συλλογή του χωριού. 
Στο Αβορίτι Κροκυλείου γεννήθηκε και γαλουχήθηκε ο Ιωάννης Μακρυγιάννης,
 οι ιδέες του οποίου τον ανέδειξαν σε μεγάλο αγωνιστή του 1821.

3. Τo Μοναστηράκι είναι χτισμένο στους πρόποδες του βουνού Κούμαρος 
που φτάνει στη θάλασσα. Εχει άπλετη και μαγευτική θέα στον Κορινθιακό. 
Απέναντί του βρίσκεται ο όμορφος Μοριάς με τις καταπράσινες βουνοκορφές 
τού Παναχαϊκού. Ανατολικά φαίνεται το πανέμορφο νησάκι Τριζόνια και 
δυτικά το Παραθάλασσο.

4. Το χωριό Πενταγιοί βρίσκεται περίπου 80χλμ. βορειοδυτικά της
 πρωτεύουσας του νομού Αμφισσας και ανήκει στον δήμο Βαρδουσίων.
 Ανατολικά βρίσκονται τα Βαρδούσια Ορη, χιονοσκεπή συνήθως, ενώ τη 
δύση οριοθετεί το Ξεροβούνι με το ονομαστό τσάι του. Τα έλατα το 
περιτριγυρίζουν, μαζί με πλατάνια και άφθονα νερά.

Η μεγάλη βρύση είναι μια πηγή με πεντακάθαρο κρυστάλλινο νερό, το
 οποίο περνά από τον μύλο του Πλέωρα. Το χωριό είναι κτισμένο
 στα 950μ. υψόμετρο και συνδέεται με τον θρύλο της 
πολυτραγουδισμένης ανά το πανελλήνιο όμορφης
«δασκαλοπούλας Μαρίας της Πενταγιώτισσας», στην ποδιά της 
οποίας «σφάζονταν παλικάρια».

Εκεί υπάρχουν αρκετά γραφικά ξωκλήσια και η επιβλητική εκκλησία,
 οι Παμμέγιστοι Ταξιάρχες. Κάντε μια βόλτα στο χωριό και απολαύστε
 την πέτρινη βρύση, τα αρχοντικά, τους μύλους και το παλαιό 
μοναστήρι του Αγ. Παντελεήμονα.

Το χωριό διαθέτει επίσης πολιτιστική αίθουσα που φέρει την
 ονομασία Βαρδουσιακή Σχολή Ελευθέριου Λόγου, στην οποία
 υπάρχει βιβλιοθήκη 300 τόμων.

5. Το Κόκκινο, μοναδικό σε θέα χωριό, απολάμβανε κάποτε τη ροή 
του Μόρνου και σήμερα τη μαγευτική λίμνη του. 
Ο αρχαίος οικισμός κατεστράφη το 279 π.Χ. από Γαλάτες επιδρομείς,
 όπως και το γειτονικό Κάλλιο.

6. Το Τρίστενο, σε υψόμετρο 940μ., και αυτό με ιστορία που ανάγεται 
στους αρχαίους χρόνους, αφού παλαιότερα είχαν βρεθεί εκεί ίχνη αρχαίου
 οικισμού. Αξιόλογο από αρχιτεκτονικής πλευράς είναι το κτίριο του 
πρώην δημοτικού σχολείου.

7. Το Υψηλό Χωριό, χτισμένο στα 1.200μ. κατακλύζεται από πελώριες καρυδιές , 
αναρίθμητες βρύσες και πηγές.

8. Η Κερασιά, σε υψόμετρο 1.340μ., γραφική, μέσα στα έλατα με
 παραδοσιακά κτίρια, εκκλησίες και πετρόκτιστες παλαιές βρύσες. 
Το ηλικίας άνω των 100 ετών παραδοσιακό κτίσμα του σχολείου
 είναι σήμερα το πνευματικό κέντρο του χωριού.

9.Το Διχώρι, σε υψόμετρο 1.150μ., όπου τα αρχαιολογικά ευρήματα 
πιστοποιούν την παρουσία αρχαίου οικισμού. Με μεγάλη συνεισφορά
των κατοίκων του στον αγώνα του 1821, όπως και όλα τα χωριά της Δωρίδας.

10. Το Κριάτσι, σε υψόμετρο 1.200μ., με θέα σε παραπόταμο του Φείδαρη (Εύηνος) 
και γραφικά ξωκλήσια.

11. Προχωρώντας προς το τέλος της διαδρομής μας και πριν από τις πηγές 
του Εύηνου ή Φείδαρη φτάνουμε στην Αρτοτίνα, στα 1.350 μ. Το χωριό έχει
 θέα στα βορειοδυτικά Βαρδούσια μπροστά στις κορυφές Πλάκα, Πάνω και
 Κάτω Ψηλό, Αλογόραχη, Νεραϊδάλωνο, Σούφλες, όλες πάνω από 2.000 μέτρα,
 και γι’ αυτό πολλές φορές είναι ορμητήριο ομάδων ορειβατών και αλπινιστών.

12.Το Ζωριάνο, χτισμένο σε υψόμετρο 800μ. στο νότιο τμήμα 
της βορειοδυτικής Δωρίδας, φέρει το όνομα του πρωτομάστορα Μιχαήλ Ζωριάνου. 
Υπάρχουν σε αυτό δύο χαρακτηριστικά ξωκλήσια, του Αγίου Ιωάννου και της Αγίας Σοφίας.

13. Το Κουπάκι, χτισμένο στην πλαγιά μιας κορυφής των Βαρδουσίων
 με την ονομασία Πύργος (1.100μ.), μια πλαγιά που καλύπτει 
χίλια στρέμματα πυκνού δάσους από καστανιές και βελανιδιές. Δ
ιαθέτει μικρό λαογραφικό μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο
 πρώην δημοτικό σχολείο. Το Κουπάκι έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα.


ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ: Οδικώς, είτε μέσω Ναυπάκτου και Εθνικής 
Αθηνών - Ιωαννίνων (275χλμ.) είτε από την Εθνική Αθηνών - Λαμίας, 
μέσω Αμφισσας (285χλμ.).
ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΙΝΕΤΕ: Ξενοδοχειακή Επιχείρηση Δ. 
Διαμ. Κροκυλείου, τηλ.: 22660-41500.
Καταφύγιο Δ.Δ. Κροκυλείου, τηλ.: 6977-599627.
Ενοικ. Δωμ. Β. Κοτρώνη, Αρτοτίνα, τηλ.: 22660-51812.
Ξενώνας Διχωρίου, τηλ.: 22660-51481.
Ξενώνας Κερασιών, τηλ.: 22660-51995.
Ξενώνας Κουπακίου, τηλ.: 22660-41200.
Ξενώνας «Περιβόλι», τηλ.: 22660-52167.
Ξενώνας «Δάφνος», τηλ.: 22660-51714.
ΤΙ ΝΑ ΦΑΤΕ: Δοκιμάστε οπωσδήποτε κοντοσούβλι, χωριάτικη 
μακαρονόπιτα, τραχανόπιττα με σπανάκι και άγρια χόρτα, κολοκυθόπιτα, 
χωριάτικη χορτόπιτα, κατσικάκι στον φούρνο (ψιμαρνί) και αγριογούρουνο στιφάδο.


ΠΗΓΗ: http://www.coupaki.grhttp://www.petrina-paradisos.gr.
Ευχαριστώ την αναγνώστριά μας κ. Αννα Τσώρη και
 τον γιο της Γεώργιο Κωνσταντίνου Τσώρη για τη βοήθεια και τις πληροφορίες.


ΣΟΦΙΑ ΔΙΓΕΝΗ-ΚΟΛΙΟΤΑΣΗ
Το χωριό Κροκύλειο.
Η λίμνη του Μόρνου.
Ανηφορίζοντας προς τη... γαλήνη.
Μαγευτική θέα στον Κορινθιακό.
Πενταγιοί, το χωριό της «Μαρίας της Πενταγιώτισσας».
Βαρδούσια Ορη.